Đây được dự đoán là sự kiện lớn, bởi nếu hoàn tất được việc mở cửa thị trường này thì Việt Nam sẽ là nước đầu tiên xuất khẩu được tôm tươi nguyên con vào Úc. 

Thanh long giá bao nhiêu ở xứ kangaroo?

Công cuộc đàm phán để quả thanh long tươi Việt Nam vào thị trường Úc có thể nói “chính thức hoàn thành” trong buổi tiếp song phương bên lề Hội nghị Bộ trưởng Thương mại APEC lần thứ 23, vào cuối tháng 5/2017. Tại buổi tiếp này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đã trao đổi thảo luận nhiều nội dung về hợp tác thương mại với Bộ trưởng Bộ Thương mại, Du lịch, Đầu tư Úc. Trong đó Bộ trưởng cũng đã đề nghị phía Úc tạo điều kiện thuận lợi và sớm cho phép cho quả thanh long tươi của Việt Nam được nhập khẩu vào Úc. 

Giữa tháng 6/2017, Đại sứ quán Úc tại Việt Nam đã có công thư gửi Bộ trưởng Bộ Công Thương cập nhật thông tin về tiến độ công tác mở cửa thị trường đối với quả thanh long tươi của Việt Nam; Đồng thời đề xuất được hỗ trợ Việt Nam trong việc xin phép Cơ quan Quản lý An toàn thực phẩm Úc - New Zealand để sử dụng phương pháp chiếu xạ cho quả thanh long khi xuất khẩu sang Úc.

Nguồn tin từ văn phòng Bộ Công Thương cho hay, ngay sau khi nhận được công thư này, Bộ đã có công văn trao đổi với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để cùng phối hợp sớm hoàn tất các thủ tục mở cửa thị trường Úc cho quả thanh long tươi, dự kiến trong năm 2017. 

Cùng lúc, Thương vụ Việt Nam tại Úc cũng đã xây dựng kế hoạch xúc tiến xuất khẩu thanh long tại thị trường Úc, theo đó tổng hợp đầy đủ các thông tin về nhu cầu, thị hiếu, tiêu chuẩn, quy định chất lượng, phương thức tiếp cận mạng phân phối... của thị trường Úc để hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam có thể đón đầu cơ hội xuất khẩu thanh long ngay sau khi được tiếp cận được thị trường.

Đây là tín hiệu lớn cho nông sản Việt Nam, bởi hiện nay, thanh long là mặt hàng trái cây xuất khẩu chủ lực của Việt Nam với kim ngạch xuất khẩu năm 2016 đạt 895,7 triệu USD, chiếm 50,3% tỷ trọng xuất khẩu trái cây tươi và 36,1% trong tổng xuất khẩu rau quả của Việt Nam. Tuy nhiên, một vài ý kiến từ Hiệp hội Thanh long Bình Thuận lại khá dè dặt. 

Dù cho rằng đây là một tín hiệu tốt nhưng theo đại diện Hiệp hội Thanh long Bình Thuận, vấn đề giá cả vào Úc sẽ như thế nào cho hợp lý sẽ là vấn đề đáng bàn, tránh xảy ra tình trạng như đã từng vào nước Mỹ. Vị này cho biết, giá một quả nho không hạt nhỏ bằng ngón tay cái ở Mỹ có giá 1 USD, trong khi, quả thanh long Việt Nam, nặng tầm 700-800 gam thì chỉ 4 USD/quả. “Tôi thấy xót xa cho nông sản của mình” - ông bày tỏ. 

Tôm tươi nguyên con vào Úc

Ngoài việc chuẩn bị xuất khẩu quả thanh long vào thị trường Úc, Bộ Công Thương đã và đang phối hợp tích cực với Bộ NN&PTNT trong công tác tháo gỡ rào cản kỹ thuật để mở cửa thị trường Úc đối với mặt hàng tôm. 

Nguồn tin từ Văn phòng Bộ cho hay, trong khoảng 4 tháng kể từ ngày Chính phủ Úc đưa ra lệnh tạm ngừng nhập khẩu một số sản phẩm tôm và thịt tôm chưa nấu chín của Việt Nam đã gây ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ và số lượng xuất khẩu của tôm Việt Nam sang các nước khác. Tuy nhiên, bằng rất nhiều nỗ lực đàm phán, ngày 31/5/2017, Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên Úc đã loại trừ 7 sản phẩm tôm tẩm ướp và thịt tôm tẩm ướp chưa nấu chín của Việt Nam ra khỏi lệnh tạm ngừng nhập khẩu. 

Đồng thời phía Úc cũng thông báo họ sẽ bắt đầu chấp nhận các đơn đặt hàng nhập khẩu của Việt Nam sau khi Bộ NN&PTNT xác nhận với phía Úc có thể đáp ứng các điều kiện nhập khẩu mới.Chưa hết, Văn phòng Bộ này cũng cho hay, thông báo mới nhất từ Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên Úc còn cho biết Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên Úc sẽ chấp nhận các đơn xin phép nhập khẩu đối với mặt hàng tôm chưa nấu chín được đánh bắt tự nhiên ở Úc rồi xuất khẩu sang Việt Nam để chế biến sau đó tái xuất sang Úc.

Đặc biệt, hiện nay, Bộ Công Thương vẫn đang tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ NN&PTNT đề nghị Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên Úc đẩy nhanh quá trình xem xét các cơ sở sạch bệnh đốm trắng trên con tôm của Việt Nam. Sau đó sẽ công nhận hệ thống kiểm soát an toàn chất lượng của Việt Nam nhằm sớm cho phép tôm tươi nguyên con của Việt Nam được nhập khẩu vào thị trường Úc. 

Song song đó, Bộ cũng hỗ trợ các doanh nghiệp uy tín của Việt Nam (như Tập đoàn Việt Úc, Công ty Minh Phú) xây dựng, triển khai chương trình giám sát chứng nhận an toàn dịch bệnh để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp này thâm nhập thị trường Úc với sản phẩm tôm chất lượng cao.

Nếu hoàn tất được việc mở cửa thị trường nêu trên, Việt Nam sẽ trở thành nước đầu tiên trên thế giới xuất khẩu được tôm tươi nguyên con vào Úc. Điều này không những giúp ngành tôm Việt Nam tăng thị phần xuất khẩu vào thị trường Úc mà còn có khả năng thúc đẩy xuất khẩu vào các thị trường phát triển khác có yêu cầu cao về an toàn vệ sinh thực phẩm và quản lý chất lượng như Hoa Kỳ, EU...